Zapobieganie nowotworom - co mogę zrobić?

Rak jest powszechną chorobą, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Można jednak zrobić coś, by uniknąć zachorowania!

© BMBF
Skorzystaj z badań profilaktycznych, zanim rak zdąży się rozprzestrzenić

Każdego roku w Niemczech diagnozuje się raka u około 500 000 osób. Im wcześniej choroba zostanie wykryta, tym większe są szanse na wyleczenie. Jakie są najczęstsze przyczyny raka, na jakie objawy raka należy zwracać uwagę i jak można zapobiegać nowotworom?

Jak dokładnie rak rozwija się w organizmie?

Są to komórki, które nie są już w stanie rozpoznać obcej sąsiedniej komórki i kontynuują w niej wzrost. Komórki nowotworowe szybko się dzielą i migrują do innych narządów, na przykład przez kanały limfatyczne i naczynia krwionośne. Tam kontynuują namnażanie, a następnie niszczą narząd.

Dlaczego tak wiele osób choruje na raka?

Stajemy się coraz starsi, a wiek jest jednym z największych czynników ryzyka zachorowania. Jednak styl życia również odgrywa rolę w zapobieganiu nowotworom. Na przykład rak jelita grubego może być wywołany przez niezdrową dietę bogatą w węglowodany, rak płuc przez palenie tytoniu, a rak skóry przez liczne oparzenia słoneczne.

Czy wirusy i bakterie również mogą powodować raka?

W rzeczywistości wirusy również mogą powodować nowotwory. Na przykład rak szyjki macicy może być wywoływany przez wirusy HPV, a rak wątroby przez wirus Epsteina-Barra. Na całym świecie naukowcy przypisują około jeden na sześć przypadków raka zakażeniu wirusami lub bakteriami, takimi jak Helicobacter pylori, które mogą powodować raka żołądka.

Czy to prawda, że każdy jest nosicielem komórek rakowych?

Tak, każdy codziennie nosi w sobie komórki rakowe, ale nasz system naprawczy, układ odpornościowy, eliminuje te komórki, zanim rak może się rozwinąć.

A czy to prawda, że psychika odgrywa rolę w chorobie?

Badania nie dostarczyły jednoznacznych dowodów. Niemniej jednak należy stwierdzić, że stres psychiczny zawsze osłabia nasz układ odpornościowy, co z kolei może sprzyjać rozwojowi raka. Ale trzeba też powiedzieć, że nie każda osoba, która doświadcza stresujących sytuacji, również zachoruje na raka.

Jakie nowe terapie są obecnie dostępne?

Prawdopodobnie tyle różnych, ile jest rodzajów raka. Nowością jest to, że istnieją obecnie na przykład terapie przeciwciałami. Są to leki, które wiążą się tylko z komórką nowotworową, a następnie ją niszczą. Zdrowe komórki są w dużej mierze oszczędzane. Leki te są również dostępne w połączeniu z chemioterapiami, tak zwanymi terapiami celowanymi.

Co mogę zrobić, aby zapobiec rakowi?

W rzeczywistości jest to dość proste: zdrowa dieta i ćwiczenia pomagają zapobiegać rakowi, podobnie jak równowaga między pracą, rodziną i potrzebami osobistymi. Lepiej jest poświęcić czas na utrzymanie zdrowia, ponieważ choroba kosztuje ogromną ilość czasu i jakości życia. Bardzo ważne: nie pal! Ponadto każdy powinien korzystać z badań przesiewowych w kierunku raka, aby można było rozpoznać stadia przedrakowe.

Czy istnieją objawy, po których mogę rozpoznać, że mam raka?

Tak, niepożądana utrata masy ciała i spadek wydajności. Objawem mogą być również nocne poty.