Dinlendirici bir tatil düşündüğümüzde, genellikle beyaz kumlu plajları, berrak suları ve egzotik maceraları hayal ederiz. Ancak çoğu zaman göz ardı edilen görünmez bir tehlike vardır: Böcekler tarafından bulaştırılan tropikal hastalıklar. Sivrisinekler ve tehlikeli hastalıkları yayabilen diğer böcekler, tropik ve subtropik bölgeler gibi popüler tatil yerlerinde pusuda beklemektedir. Bu konu hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.
Tatilde sivrisineklerden korunmak en önemli öncelik olmalıdır
Dang humması, sarı humma, Batı Nil humması, chikungunya humması ve Japon ensefaliti gibi tropikal hastalıkların ortaya çıkması sadece yerel halkı değil, aynı zamanda seyahat edenleri de etkilemektedir. Bu hastalıklar hafif seyredebileceği gibi yüksek ateş, eklem ağrısı veya şiddetli ishal gibi ciddi semptomlara da neden olabilir. Bazı durumlarda hayati tehlike bile söz konusudur.
Seyahatlerin ve küresel bağlantıların artmasıyla birlikte, tatilcilerin böceklerin neden olduğu tropikal hastalık risklerinin farkında olmaları ve uygun önlemleri almaları hayati önem taşımaktadır. Tropikal hastalıkların çoğu sivrisinekler tarafından bulaştırıldığı için tatilde alınacak en önemli önlemlerden biri böcek kovucudur. ANTI-BRUMM® ULTRA TROPICAL, yüksek konsantrasyonlu aktif bileşen DEET sayesinde tropikal sivrisineklere ve kenelere karşı uzun süreli koruma sağlar. Tropikal hastalıklar hakkında önemli bilgileri ve korunmaya dair diğer pratik ipuçlarını sizler için derledik.
Bu tropikal hastalıklar hakkında bilmeniz gerekenler
Sıtma muhtemelen en iyi bilinen hastalıktır. Tropikal Anopheles sivrisinekleri, Plasmodium adı verilen tek hücreli bir organizma olan patojeni insan kan dolaşımına taşır. Bunlar kanda çoğalır ve yüksek ateş, yorgunluk, ağrıyan uzuvlar, terleme veya titreme gibi semptomları tetikler. Sıtma hayatı tehdit edici olabileceğinden hastanede tedavi edilmelidir. Riskli bölgelere seyahat edenler için önleyici tedbir olarak alınabilecek ilaçlar mevcuttur. Şu anda sıtmaya karşı bir aşı bulunmamaktadır.
Dang humması tropikal ve subtropikal bölgelerde görülür. Gün boyunca aktif olan ve durgun suda çoğalan Aedes sivrisineği tarafından bulaştırılır. Belirtiler grip belirtilerine benzer: ateş, titreme, baş ağrısı ve uzuvlarda ağrı ya da bulantı ve kusma. Dang humması enfeksiyonu genellikle hafif seyreder, hatta belirti göstermez.¹ Ağır vakalara daha az rastlanır, ancak bunlar çok daha tehlikelidir.
Bir başka tehlikeli virüs de Aedes ve Haemagogus cinsi sivrisinekler tarafından yayılan ve ateş, sarılık ve iç kanama gibi ciddi semptomlara neden olabilen sarı hummadır. Nedensel bir tedavisi bulunmamakla birlikte bu tropikal hastalığa karşı koruma sağlayan bir aşı mevcuttur ve tatilciler riskli bölgelere seyahat ederken bu aşıdan mutlaka faydalanmalıdır.
Batı Nil ateşi son yıllarda özellikle Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde giderek daha fazla manşetlere çıkmaktadır. Enfekte sivrisineklerin ısırmasıyla bulaşır ve insanlarda grip benzeri semptomların yanı sıra menenjit (beyin zarı iltihabı) veya ensefalit (beyin iltihabı) gibi ciddi nörolojik komplikasyonlara neden olabilir. Hastalığın ne bir aşısı ne de spesifik bir tedavisi vardır.
Çoğunlukla Afrika, Asya ve Karayipler'de görülen Chikungunya ateşi, Aedes cinsi sivrisinekler tarafından yayılır. Şiddetli eklem ağrısı, ateş ve deri döküntüleri ile karakterizedir. Özellikle kol ve bacaklarda ve kaslarda görülen ağrılar tropikal hastalığın karakteristik özelliğidir ve vakaların yüzde 5 ila 20'sinde aylarca devam eder.² Sadece semptomlar tedavi edilebilir, aşı yoktur.
Asya'nın bazı bölgelerinde görülen ve Culex cinsi sivrisinekler tarafından bulaştırılan bir beyin iltihabı olan Japon ensefaliti de aynı derecede tehdit edicidir. Bu hastalık hafif vakalarda grip belirtileri gösterir, ancak ciddi vakalarda nörolojik hasara yol açabilir ve hatta ölümcül olabilir. Turistler özellikle kırsal bölgelerde seyahat ediyorlarsa risk altındadırlar. Tropikal hastalığa karşı aşı olabilirsiniz.
Tatilde böceklerden korunmak için ipuçları
Listelenen tropikal hastalıkların çoğu sadece yetersiz bir şekilde tedavi edilebilmektedir ve aşıları henüz geliştirilmemiştir. Bu nedenle en iyi korunma yolu tropik sivrisinek tarafından ısırılmaktan kaçınmaktır. Aşağıdaki ipuçları böcekleri uzak tutmaya yardımcı olacaktır:
- Aktif madde DEET (dietiltoluamid) veya icaridin içeren bir sivrisinek spreyi (kovucu) genellikle birkaç saat dayanır. Yüksek oranda aktif madde içeren (yüzde 30 ila 50) yüksek kaliteli bir ürün satın aldığınızdan emin olun.³
- Yatağın üzerindekisineklikler sivrisinekleri en azından geceleri uzak tutmaya yardımcı olur. Hatta bazılarına ek güvenlik sağlayan böcek ilacı emdirilmiştir.
- Uzun, açık renkli ve mümkün olduğunca sık lifli giysiler giyin ve kollarınızı ve bacaklarınızı iyice örtün. Etkili koruma için birçok sivrisinek spreyini giysilerinize uygulayabilirsiniz. Ayaklarınızı ve başınızı korumayı da unutmayın.
- İnce iç uyku tulumları sadece yabancı yataklarda daha fazla hijyen sağlamakla kalmaz, aynı zamanda tahtakurularını, pireleri veya keneleri uzak tutmaya da yardımcı olur. Böcek kovucu emdirilmiş olanları da mevcuttur.
Önlemlere rağmen ısırılırsanız ve ateş, baş ağrısı, titreme veya uzuvlarda ağrı gibi belirtiler fark ederseniz, olası bir tropikal hastalığın tedavisine hemen başlanabilmesi için bir doktora başvurmalısınız.
¹"Dang humması". Federal Dışişleri Bakanlığı. Erişim tarihi 11 Mayıs 2023.
²"Bulaşıcı hastalıklar A-Z - Chikungunya ateşi". Rki.de, . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
"Maruziyet profilaksisi" Çalışanlar ve seyahat edenler için bilgiler. Federal Dışişleri Bakanlığı. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
